Binh pháp Tôn Tử: MƯU CÔNG (ST: Vũ Diệu)

tới tôi





Mưu lược dùng binh của Tôn Tử , thiên thứ ba : MƯU CÔNG ( dùng mưu để thắng địch ).

TônTử nói :  Đại phàm cái phép dùng binh , làm cho cả nướcđịch chịu khuất phục trọn vẹn là thượng sách . Đánhnó là kém hơn . Làm cho toàn quân địch chịu khuất phụclà thượng sách . Đánh nó là kém hơn . Làm nguyên mộtlữ quân địch chịu khuất phục là thượng sách . Đánhnó là kém hơn . Làm nguyên một tốt địch khuất phụclà thượng sách . Đánh nó là kém hơn . Làm nguyên mộtngũ địch khuất phục là thượng sách . Đánh nó là kémhơn . Thế cho nên bách chiến bách thắng chưa phải làcách sáng suốt trong sự sáng suốt .Không cần đánh màlàm cho địch khuất phục mới là sáng suốt nhất trongsự sáng suốt. Cho nên thượng sách trong việc dùng binhlà lấy mưu lược để thắng địch . Kế đó là thắngđịch bằng ngoại giao. Kế nữa là dùng binh thắng địch. Hạ sách là tấn công thành trì . Đánh thành là biệnpháp bất đắc dĩ . Chế tạo chiến xa , vũ khí phải mất3 tháng mới hoàn thành . Chuẩn bị binh mã lại phải mất3 tháng nữa . Tướng sốt ruột xua quân đánh thành , có3 thương vong mất 1 mà chưa hạ được thành . Đó là cáihại của việc đánh thành . Cho nên người giỏi dùngbinh thắng địch mà không phải giao chiến . Đoạt thànhmà không cần tấn công . Phá nước địch mà không cầnđánh lâu . Nhất định phải dùng mưu lược toàn thắngmà thủ thắng trong thiên hạ , quân không mỏi mệt màvẫn giành được thắng lợi hoàn toàn .


Phépdùng binh , nếu gấp mười lần địch thì bao vây , gấpnăm lần địch thì tấn công , gấp đôi địch thì chiađịch ra mà đánh , bằng địch thì phải đánh khéo , kémđịch thì rút tránh giao tranh với địch . Binh yếu màđánh thẳng tất bị bắt làm tù binh . Tướng soái làtrợ thủ quốc gia . Trợ thủ tốt thì nước cườngthịnh , trợ thủ kém thì nước suy yếu .
Vuacó thể gây bất lợi cho việc quân trong 3 trường hợpsau đây : Không biết rằng quân không thể tiến mà bắttiến . Không biết rằng quân không thể thoái mà bắtthoái . Đó là trói buộc quân đội . Không biết việcquân mà can dự vào khiến tướng sĩ hoang mang khó hiểu .Không biết mưu kế dùng binh mà can dự vào khiến tướngsĩ băn khoăn nghi ngờ . Quân hoang mang nghi ngờ thì cácnước chư hầu thừa cơ tấn công . Đó là tự mình làmrối mình cho quân địch thắng . Cho nên có 5 điều đểbiết có thể thắng là : Biết có khả năng đánh haykhông có khả năng đánh thì có thể thắng . Biết dựavào binh lực ít hay nhiều mà đánh thì có thể thắng .Quân tướng đồng lòng thì có thể thắng . Lấy quân cóchuẩn bị đánh quân không có chuẩn bị thì có thểthắng . Tướng giỏi mà Vua không can thiệp vào thì cóthể thắng .  Đây là 5 điều cho ta ( tức Tôn Tử ) cóthể đoán trước được thắng lợi .
Chonên có thể nói :  Biết địch biết ta trăm trận khôngbại . Biết ta mà không biết địch trận thắng trận bại. Không biết địch cũng không biết ta trận nào cũng bại
( Nguyên văn :” Tri bí tri kỷ giả , bách chiến bất đãi, bất tri bỉ nhi tri kỷ , nhất thắng nhất phụ , bấttri bỉ bất tri kỷ , mỗi chiến tất đãi “).
Hếtthiên ba , kỳ sau giới thiệu tiếp thiên năm “ THẾ “tức tạo tình thế có lợi để thắng địch .
VũDiệu sưu tầm