VÀI DÒNG NHỚ LẠI KHI TRƯỜNG LỤC QUÂN TRẦN QUỐC TUẤN TRÊN ĐẤT TRUNG QUỐC (Vũ Diệu, học viên k6)

Năm rồi vừa kỷ niệm 70 năm thành lập QĐNDVN. Trường Lục quân Trần Quốc Tuấn đã có mặt trên suốt chặng đường này. Tôi là học viên khóa 6 của Trường, xin ghi vài dòng, nhớ lại thời gian đã cùng Trường Lục quân Trần Quốc Tuấn trên đất Trung Quốc.

Hầu hết học viên khóa 6 là học sinh thuộc thành phần tiểu tư sản, từ các trường trung học được tuyển thẳng vào Trường Lục quân Trần Quốc Tuấn, ở độ tuổi khoảng 18. Đa số là các trường trung học phổ thông thuộc Liên khu 3 cũ. Số còn lại từ các trường trung học ở Việt Bắc. (Có 2 loại: Trung học phổ thông như Trung học Tân Trào, tỉnh Tuyên Quang. Chỉ các học sinh đang học lớp đệ tam trở lên mới được tuyển vào. Trung học chuyên khoa ở Đào Dã (tỉnh Phú Thọ), nổi tiếng về Toán – Lý (nhà văn Vũ Hùng, nguyên học viên khóa 7, đã học ở trường này).

Tôi từ Hanoi tản cư lên Tuyên Quang trước ngày 19/12/1946, rồi giữa tháng 3/1950, từ Trường trung học Tân Trào được tuyển vào khóa 6 Trường Lục quân Trần Quốc Tuấn. Ngày đó cách đây đã 65 năm. Hồi đó trường có tên là Trường Lục quân Trần Quốc Tuấn. (Không có cụm từ “Trung học lục quân“, vì khóa 6 không chỉ đào tạo sĩ quan cấp phân đội, tốt nghiệp ra trường là trung đội bậc phó, mà còn bổ túc sĩ quan sơ cấp và sĩ quan trung cấp - từ cấp đại đội đến cấp trung đoàn ).

Ban đầu, học viên khóa 6 đóng quân phân tán rải rác từng đại đội trong nhà dân, xung quanh khu vực Sông Công và Núi Guộc, tỉnh Thái Nguyên, để tránh bị máy bay địch truy lùng bắn phá. Thời gian này học viên tập luyện điều lệnh đội ngũ, chưa học kỹ thuật, chiến thuật , cũng chưa phân khoa binh chủng.

Một sự kiện đáng nhớ ở thời gian này là đêm lửa trại của toàn trường , tại khu vực đóng quân, gồm 3 tiểu đoàn học viên số 1, 2, 3 và Hiệu bộ, để đón tiếp ông Leo Figuerre, ủy viên Trung ương ĐCS Pháp.

Các tiểu đoàn học viên góp củi khô, nứa khô để đốt lửa trại. Mỗi tiểu đoàn trình diễn một vở kịch ngắn tự biên tự diễn. Toàn trường đồng ca theo nhịp vỗ tay mạnh, đều bài “Trường Lục quân đang cần lính đánh Tây“ của Tô Hải (nguyên học viên khóa 5B) và bài hát chính thức của Trường Lục quân “... Chúng ta cùng bước nhịp hào hùng. Lục quân Trần Quốc Tuấn...”.

Sau này, về đến nước Pháp, Leo Figuerre đã thuật lại đêm lửa trại đó trên báo “L' humanité” cùng với những cụm từ “rất ngạc nhiên, rất xúc động“, “Quân đội Việt Minh là lực lượng có thật và rất trẻ trung “. Cũng từ đó, tại nước Pháp phong trào phản đối cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam phát triển mạnh hơn trước.

Khoảng trước Tết Nguyên Đán năm đó, toàn trường sang học nhờ trên đất nước CHND Trung Hoa tại tỉnh Vân Nam.

Chúng tôi hành quân phân tán từng đại đội, từ Thái Nguyên sang Tuyên Quang, lên Hà Giang, qua Cầu treo Thanh Thủy và Cổng Trời để sang phía bên kia biên giới, rồi đến Giao Chỉ Thành, Ma Lìn Phố, Siêng Cai, Tây Thọ và dừng lại trong một doanh trại cũ của một trung đoàn quân Tưởng Giới Thạch ở Diên Sơn.

Siêng Cai, Tây Thọ có nhiều trường trung học. Học sinh ở đó được học tiếng Anh nên học viên Lục quân nhà ta thoải mái nói chuyện với các nữ học sinh trung học xinh đẹp của họ bằng tiếng Anh.

Nghỉ lại Diên Sơn chừng một tuần, các tiểu đoàn học viên khóa 6 vác vũ khí do Trung Quốc viện trợ về Việt Nam, theo đường hành quân đã đi từ Việt Nam sang Trung Quốc. Sau 3 lần vác vũ khí về nước, toàn trường tiếp tục hành quân đến Liễu Châu, đi xe lửa từ ga Liễu Châu, trên những “toa đen“ chở hàng, cửa đóng kín mít, trải rơm trên sàn toa để nằm, tránh bị lộ bí mật về cuộc hành quân này. Tới địa điểm tập kết là ga Phụng Minh Thôn, thuộc tỉnh Vân Nam.

Từ đây các tiểu đoàn hành quân về doanh trại của mình, sau đó hưởng cái Tết Nguyên Đán đầu tiên tại nước CHND Trung Hoa trong khung cảnh hòa bình, rất ấm cúng, gần gũi với phong tục Việt Nam.

Từ lúc này, Trường Lục quân Trần Quốc Tuấn mang mật danh là E200. Ai ra khỏi doanh trại thì xưng danh là “bộ đội Lưỡng Quảng“ (tức bộ đội thuộc 2 tỉnh Quảng Đông và Quảng Tây. Tiếng nói của người Vân Nam hơi khác tiếng nói người Lưỡng Quảng. Phải nói dối để không bị lộ bí mật tông tích quân ta).

Đến địa điểm tập kết, trường đóng quân tại 4 khu vực gần nhau: Khu trung tâm là Phụng Minh Thôn, cách ga Phụng Minh Thôn chừng 3 Km; Khu Đào Viên, Khu Minh Hồ và Khu Dương Tôn Hải.

Khu Phụng Minh Thôn nằm trên 1 sườn núi cao, có một lạch nước rất trong chảy qua, dùng làm nước sinh hoạt. Lượn theo lưng chừng núi là đoạn đường sắt khổ rộng 80 cm, dài chừng 50 Km, nối từ ga Phụng Minh Thôn, chui qua nhiều hầm xuyên núi để tới thành phố Côn Minh, thủ phủ của tỉnh Vân Nam.

Khi mùa đông đến, vào những buổi sáng sớm, vùng núi Phụng Minh Thôn có tuyết rơi rải rác trên sườn núi và trên mái nhà các doanh trại. Trong Khu Phụng Minh Thôn có Hiệu bộ, gồm nhà ở của Chính ủy nhà trường Trần Tử Bình, nhà của Hiệu trưởng Lê Thiết Hùng, Phòng Chính trị với Ban Cán Bộ (tức Ban tổ chức) và Ban Tuyên huấn, Phòng Huấn luyện, Phòng Hành chính (với tên gọi của Trung Quốc là Tổng Vụ Cổ), Tiểu đoàn học viên bộ binh số 3 , 1 đại đội cảnh vệ của Việt Nam , 1 Bệnh xá, 1 Cang-tin, 1 hồ bơi, 1 sân vận động (đồng thời là nơi tập họp toàn trường vào những ngày lễ), chỗ ở và làm việc của Đoàn Cố vấn GPQ TQ và 1 đơn vị Hoa Kiều Liên.

Theo tiếng Trung Quốc thì Liên là đại đội. Hoa Kiều Liên là đại đội bộ binh QGP TQ, gồm những người Hoa gốc Việt. Các thành viên của đại đội này có cấp bậc thấp nhất là trung đội phó (theo QGP TQ thì đó là cấp Bài).

Sau khi Cố vấn giảng bài ở thao trường thì đại đội này làm thị phạm (làm mẫu). Đã có một mối tình lưỡng quốc giữa anh phiên dịch Cao Tử Dũng (nguyên là học viên đã tốt nghiệp khóa 5) với cô phiên dịch Xẻo Tính (Tiểu Tính) xinh đẹp của đơn vị Hoa Kiều Liên này. Cách đây chừng 5 năm, cụ bà Xẻo Tính đã từ TQ sang thành phố Hồ Chí Minh thăm người yêu cũ là cụ ông Cao Tử Dũng. Hai cụ có mời một số học viên khóa 5 là bạn của 2 cụ đến họp mặt.

(Còn tiếp)